روش های مختلف تند خوانی
آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
اگر اهل فیلم و سریال باشید، احتمالا از زبان برخی از قهرمان‌های داستان شنیده‌اید که می‌گویند «زمان بر علیه ماست». این جمله زمانی به کار برده می‌شود که قهرمان‌ها به دنبال انجام کار خارق‌العاده‌ای هستند و به خوبی می‌دانند که حتی نباید یک ثانیه را هم از دست بدهند! موفقیت در کنکور هم می‌تواند از شما یک قهرمان بسازد و در این ماراتن سخت، اولین دشمن شما، زمان است. بنابراین حتما باید سریع بخوانید، سریع به حافظه بسپارید و سریع درک کنید. اینجاست که روش تند خوانی یک شمشیر برنده بر علیه دشمن خطرناک شما یعنی زمان است.
ما در این مقاله قصد داریم به شما یاد بدهیم که چگونه زمان را به بازی بگیرید و با تند خوانی از رقیب‌های خود جلو بزنید. اما سوال مهم اینجاست که چگونه و در چه مواقعی باید از روش تند خوانی استفاده کنیم؟ ما به این سوال هم پاسخ خواهیم داد. پس حتما تا پایان با ما همراه باشید.
تند خوانی چیست؟
روش تند خوانی در یک تعریف ساده، به معنی مطالعه سریع همراه با بهره‌وری بیشتر است. به عبارت دیگر، در این روش مطالعه، شما قرار است حجم مشخصی از دروس را در زمان بسیار کمتری از حد مورد انتظار، مطالعه کنید؛ البته به این شرط که کیفیت یادگیری به هیچ عنوان افت نکند. در یک تعریف دیگر می‌توان گفت که تند خوانی یعنی زمان کمتری درس بخوانید و نتیجه بهتری هم بگیرید. این یعنی با یک تیر دو نشان زدن: هم صرفه‌جویی در زمان و هم افزایش یادگیری.
روش تند خوانی برای کنکور از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ زیرا شما قرار است حجم انبوهی از دروس را در مدت زمان مشخصی مطالعه نمایید و در این مسیر، زمان کاملا بر علیه شما بوده و باید بر آن چیره شوید. البته که روش تند خوانی برای امتحان هم از اهمیت زیادی برخوردار است؛ به ویژه اگر از دسته دانش آموزان شب امتحانی باشید.
تکنیک های کاربردی تند خوانی برای امتحان
برای این‌که بتوانید به یک فرد تند خوان تبدیل شوید، قبل از هر چیز باید با ساز و کار این روش و از همه مهم‌تر، تکنیک‌های روش تند خوانی آشنا باشید. ما در ادامه، برخی از این تکنیک‌ها را به شما عزیزان معرفی می‌کنیم:
زیر لب خواندن را فراموش کنید
اولین نکته‌ای که در روش تند خوانی باید به آن توجه کنید، این است که عادت زیر لب خواندن یا خواندن با صدای بلند را برای همیشه فراموش کنید. همان‌طور که در کلاس های آنلاین هم احتمالا به شما گفته‌اند، مطالعه حتما باید با چشم صورت بگیرد و نه با زبان. بنابراین سعی کنید در قدم اول، دروس خود را با چشم بخوانید و هیچ صدایی در زمان مطالعه، از خود تولید نکنید.
کلمه خوانی را دور بریزید
یکی از مهم‌ترین تکنیک های روش تند خوانی برای امتحان و کنکور، این است که در یک نگاه بتوانید چند کلمه را بخوانید. اگر می‌خواهید به بالاترین سرعت ممکن در زمان مطالعه برسید، باید ذهن و چشم خود را عادت دهید که در یک نگاه فقط روی یک کلمه تمرکز نکند و بتواند چندین کلمه را به صورت همزمان پردازش نماید. ممکن است در شروع، این کار کمی سخت به نظر برسد؛ اما با تمرین مداوم، به جایی می‌رسید که بتوانید در یک نگاه، یک جمله را هم بخوانید!
عقب گرد نداشته باشید
زمانی که در حال مطالعه یک موضوع هستید، هر جمله را بیش از یک‌بار نخوانید؛ حتی اگر مفهوم آن را به درستی درک نکرده باشید. شما قرار نیست هر کتاب را فقط یک‌بار بخوانید؛ پس در مطالعه خود عقب گرد نداشته باشید. هر بار که یک کتاب را مطالعه می‌کنید، روی هر جمله فقط یک بار تمرکز کنید و از آن بگذرید. برگشتن به عقب در زمان مطالعه، فقط وقت شما را تلف می‌کند.
کمال‌گرا نباشید
این هم یکی دیگر از تکنیک‌های مهم در روش تند خوانی است. شما به هیچ عنوان نباید از یک بار مطالعه، انتظار داشته باشید تمام مفهوم را به صورت صد در صد یاد بگیرید. به برداشت خود از تند خوانی قانع باشید و سعی کنید با تکرار و تمرکز بیشتر، بهره‌وری خود را برای مطالعه‌های سریع بعدی افزایش دهید.
از انگشت خود به عنوان راهنما استفاده کنید
تمرکز و از دست ندادن خط تدریجی مطالعه یک متن، در روش تند خوانی برای کنکور و امتحان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. طبیعی است که وقتی با چشم مطالعه می‌کنید، ممکن است گاهی کلمه یا جمله مورد نظر خود را گم کنید. برای جلوگیری از این اتفاق، سعی کنید از انگشت خود به عنوان راهنمای چشم استفاده کنید. این کار باعث می‌شود سرعت شما در زمان درس خواندن به هیچ عنوان افت نکند.
برای افزایش تمرکز موسیقی گوش کنید
گوش دادن به یک موسیقی آرام و کلاسیک (البته از نوع بیکلام)، می‌تواند تمرکز شما را در زمان مطالعه به روش تند خوانی افزایش دهد. البته این مورد ممکن است برای برخی از افراد نتیجه معکوس داده و ذهن آن‌ها به سمت موسیقی متمایل شود. اگر شما هم در این دسته قرار دارید، این تکنیک را به کل فراموش کنید.
استراحت‌های کوتاه را در دستور کار خود قرار دهید
اگر می‌خواهید سرعت و کیفیت مطالعه شما در زمان تند خوانی حفظ شود، باید به مغز و ذهن خود استراحت دهید. البته این استراحت‌ها نباید خیلی طولانی باشند و 10 دقیقه در هر بار استراحت (معمولا بعد از 1 ساعت مطالعه)، کافی به نظر می‌رسد.
مهم‌ترین دلایل کند خوانی کدامند؟
زمانی که با برخی از دانش آموزان درباره تند خوانی صحبت می‌کردیم، متوجه شدیم که برخی از آن‌ها دچار پدیده‌ای به نام کند خوانی شده‌اند که دقیقا نقطه مقابل تند خوانی است. مثلا در زمان مشاوره انتخاب رشته نهم یکی از دانش آموزان به من گفت که برای خواندن یک صفحه متن، گاهی بیست دقیقه زمان می‌گذارد تا مطلب را به درستی بفهمد! اما به نظر شما مهم‌ترین دلایل کند خوانی کدامند؟
برخی از مهم‌ترین دلایلی که سبب می‌شوند شما نتوانید به سرعت دل‌خواه خود در مطالعه برسید عبارتند از:
- خواندن متن به صورت کلمه به کلمه (مطالعه یک کلمه در هر نگاه)
- حواس پرتی در زمان مطالعه و نداشتن تمرکز لازم
- کمال‌گرایی در مطالعه
- زیر لب خواندن یا خواندن با صدای بلند
- عقب گرد در مطالعه
- گم کردن کلمات و جمله‌ها در زمان مطالعه
- مکث طولانی مدت روی هر کلمه
- …
اگر قصد دارید روش تند خوانی را به بهترین شکل ممکن انجام دهید و به نوعی دچار کند خوانی هم نشوید، حتما موارد بالا را به دقت زیر نظر گرفته و هر کدام را که در خودتان پیدا کردید، بلافاصله نسبت به رفع آن اقدام کنید.
آیا همه افراد می‌توانند تند خوانی انجام دهند؟
پاسخ این سوال قطعا مثبت است. تحقیقات علمی انجام شده ثابت کرده‌اند که ذهن و مغز انسان همان‌طور که می‌تواند یک کلمه را پردازش کند، توانایی درک و پردازش یک گروه از کلمات را نیز به صورت همزمان دارد. بنابراین هر فردی می‌تواند با به کارگیری تکنیک‌های روش تند خوانی ذهن خود را به مطالعه و یادگیری سریع عادت دهد. تنها کمی تکرار لازم است تا شاهد یک جهش عظیم در روند یادگیری خود باشید:
فرض کنید قبلا در یک دقیقه می‌توانستید 100 کلمه را پردازش کنید. با روش تند خوانی می‌توانید در هر نگاه (که کمتر از یک ثانیه طول می‌کشد)، حداقل 7 الی 10 کلمه در قالب یک شبه جمله پردازش و تحلیل نمایید! اکنون فقط تصور کنید که با تند خوانی، در یک دقیقه چند کلمه مطالعه می‌کنید؟ عدد قطعا چهار الی 5 برابر حالت معمولی خواهد بود.
باورهای غلط در مورد تند خوانی
متاسفانه باورهای غلط و اشتباه زیادی درباره روش تند خوانی وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- یک فرد سالم نمی‌تواند بیش از 500 کلمه در دقیقه مطالعه کند. (کاملا غلط است؛ زیرا با تند خوانی می‌توانید به 2 هزار کلمه در دقیقه هم برسید)
- تند خوانی باعث می‌شود مطالب را به خوبی درک نکنید
- هرچقدر سریع‌تر بخوانید، تمرکزتان به همان نسبت کمتر می‌شود
- تند خوانی باعث می‌شود برخی از مطالب را در زمان مطالعه جا بیندازیم
- تند خوانی باعث می‌وشد مطالب مطالعه شده را به سرعت فراموش کنیم
- …
همه این باورها کاملا غلط هستند و روش تند خوانی می‌تواند هم درک مطلب شما را بالاتر ببرد، هم به تمرکز بیشتر کمک کند، هم حافظه را تقویت نماید و …
چگونه برای کنکور تند خوانی انجام دهیم؟
همان‌طور که قبلا هم اشاره کردیم، روش تند خوانی برای کنکور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مدیریت زمان در کنکور حرف اول را می‌زند و کسی برنده است که در زمان کوتاه‌تر، مطالب بیشتری را بخواند. اگر می‌خواهید برای کنکور تند خوانی کنید، توجه به موارد زیر را فراموش نکنید:
- تنها به یک بار خواندن هر کتاب بسنده نکنید و هر موضوع را به کمک تند خوانی، چندین بار مطالعه نمایید.
- از تند خوانی برای دروس حفظ کردنی استفاده کنید.
- از روش تند خوانی ناامید نشوید و اگر مطلبی را به درستی حفظ نکردید، آن را در یک فرصت دیگر دوباره مطالعه کنید
- …
روش تند خوانی فواید زیادی برای کنکوری‌ها دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کاهش خستگی، افزایش انگیزه، صرفه‌جویی در وقت و … اشاره کرد. البته قطعا شرکت در برنامه‌های یک پانسیون مطالعاتی و کلاس های آنلاین به شما در تند خوانی برای کنکور، کمک شایان توجهی خواهد کرد.
روش تند خوانی برای دروس حفظی
یکی از بهترین کاربردهای روش تند خوانی برای مطالعه دروس حفظی است. اگر می‌خواهید مطالب مهم را در کمترین زمان ممکن به حافظه خود بسپارید، حتما باید توجه ویژه‌ای به تند خوانی داشته باشید. همه تکنیک‌های گفته شده برای تندخوانی را می‌توانید برای حفظ کردن دروس استفاده کنید. علاوه بر این، یک روش موثر دیگر هم وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم:
همان‌طور که گفتیم، در مطالعه به روش تند خوانی شما باید از انگشت خود به عنوان راهنمای مطالعه چشمی استفاده کنید. حال برای تند خوانی دروس حفظی، ابتدا یک کتاب را به صورت وارونه در دست بگیرید و با قرار دادن انگشت زیر هر کلمه، سعی کنید آن را بخوانید. این کار را بارها تکرار کنید و در هر بار تکرار، سرعت حرکت انگشت خود را بیشتر کنید. شما باید آنقدر این روند را تکرار کنید که به جایی برسید که متن را تنها با قرار دادن انگشت در وسط خط بخوانید. اکنون کتاب را به حالت عادی برگردانید و انگشت خود را در وسط جمله قرار دهید؛ متوجه می‌شوید که کلمات را با سرعت بسیار بیشتری می‌خوانید و حفظ می‌کنید.
چرا تند خوانی برای دروس لازمه؟
نوبتی هم اگر باشد، نوبت بررسی اهمیت روش تند خوانی برای مطالعه دروس است. فرض کنید بعد از دانلود کتاب های درسی (بهترین جایگزین برای خرید نسخه‌های چاپی دروسی که به هر دلیل به آن‌ها دسترسی ندارید)، قصد دارید آن‌ها را مطالعه کنید. برخی از مهم‌ترین دلایلی که اهمیت تند خوانی را نشان می‌دهند عبارتند از:
- صرفه جویی در زمان مطالعه
- جلوگیری از حواس پرتی در زمان درس خواندن
- افزایش انگیزه و علاقه نسبت به مطالعه
- بهبود حافظه
- جلوگیری از خستگی
- …
آیا تند خوانی فرمول خاصی دارد؟
روش تند خوانی اصلا پیچیده نیست و هیچ فرمول خاصی هم ندارد. تنها کافیست تکنیک‌های آن را بشناسید که ما در این مقاله به همه آن‌ها اشاره کردیم. سپس با تکرار و تمرین، این تکنیک‌ها را بارها و بارها به کار ببرید. بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی، متوجه می‌شوید که به یک فرد تندخوان تبدیل شده‌اید.
جمع بندی
در این مطلب تمام تلاش ما این بود که شما را با روش های تندخوانی وو ضرورتی که یادگیری آن برای شما دارد، آشنا کنیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد و بتوانید روند تند خوانی را به راحتی پیاده کنید. موفق باشید.
